مدیریت مناقصات

معرفی مدیریت مناقصات

مدیریت مناقصات و قوانین و آیین نامه‌های آن

این قانون برای چه کسانی کاربرد دارد؟

این قانون به منظور تعیین روش و مراحل برگزاری مناقصات به تصویب می‌رسد و تنها در معاملاتی که با رعایت این قانون انجام می‌شود کاربرد دارد.

• وزارتخانه
• سازمانها و مؤسسات و شرکت‌های دولتی
• مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت
• بانک‌‌ها و مؤسسات اعتباری دولتی
• شرکت‌های بیمه دولتی
• مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی
• مؤسسات عمومی
• بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی
• شورای نگهبان قانون اساسی
• وزارت جهاد کشاورزی
• شرکت ملی نفت ایران
• شرکت ملی گاز ایران
• شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران
• سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران
•  سازمان بنادر و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران
• سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع مدنی ایران
• سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
• کلیه شرکت‌های تابعه آنها 

دستگاه‌‌ها و واحدهایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر یا تصریح نام است، اعم از این‌که قانون خاص خود را داشته یا از قوانین و مقررات عام تبعیت نمایند.

نیروهای مسلح، تابع مقررات و ضوابط خاص خود بوده و از شمول این قانون مستثنا هستند.

تعریف مفاهیم و برخی واژگان

مناقصه

 فرایندی است رقابتی برای تأمین کیفیت مورد نظر (طبق اسناد مناقصه)، که در آن تعهدات موضوع معامله به مناقصه‌گری که کم‌ترین قیمت متناسب را پیشنهاد کرده باشد، واگذار می‌شود.

مناقصه‌گزار

اشخاصی که برگزار کننده مناقصه می باشند.

مناقصه‌گر

شخصی حقیقی یا حقوقی است که اسناد مناقصه را دریافت و در مناقصه شرکت می‌کند.

کمیته فنی بازرگانی

•  ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها و سایر وظایف مقرر را برعهده می‌گیرد.
• این کمیته حداقل سه عضو خبره فنی بازرگانی صلاحیتدار دارد که از سوی مقام دستگاه مناقصه‌گزار انتخاب می‌شود

ارزیابی کیفی مناقصه‌گران

• ارزیابی توان انجام تعهدات مناقصه‌گران می باشد.
• این فعالیت توسط مناقصه‌گزار یا به تشخیص وی، توسط کمیته فنی بازرگانی انجام
  می‌‌شود.

ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها

فرایندی است که در آن مشخصات، استانداردها، کارایی، دوام و سایر ویژگی‌های فنی بازرگانی پیشنهادهای مناقصه‌گران بررسی، ارزیابی و پیشنهادهای قابل قبول برگزیده می‌شوند.

ارزیابی مالی

فرایندی است که در آن مناسب‌ترین قیمت، از بین پیشنهادهایی که از نظر فنی بازرگانی پذیرفته شده‌اند، برگزیده می‌شود.

 ارزیابی شکلی

عبارت است از بررسی کامل بودن سند و امضای آنها، غیرمشروط و خوانا بودن پیشنهاد قیمت.

 برنامه زمانی مناقصه

سندی است که در آن زمان و مهلت برگزاری، مراحل مختلف مناقصه، مدت اعتبار پیشنهادها و زمان انعقاد قرارداد مشخص می‌شود.

انحصار

انحصار در معامله عبارت است از یگانه بودن متقاضی شرکت در معامله که به طرق زیر تعیین می‌شود:

1ـ اعلان هیأت وزیران برای کالاها و خدماتی که در انحصار دولت است.

2ـ انتشار آگهی عمومی و ایجاب تنها یک متقاضی برای انجام معامله.

طبقه‌بندی معاملات از منظر قیمت معامله (نصاب)

معاملات از نظر قیمت معامله (نصاب) به سه دسته تقسیم می‌شوند:

معاملات کوچک

معاملاتی که از حداقل مبلغ تعیین شده توسط هیئت وزیران کمتر باشد. (این مبلغ در سال 1401 مبلغ 100 میلیون تومان تعیین شده است)

معاملات متوسط

معاملاتی که مبلغ مورد معامله بیش از سقف مبلغ معاملات کوچک (در سال 1401،مبلغ100 میلیون تومان) بوده و از ده برابر سقف ارزش معاملات کوچک تجاوز نکند.

معاملات بزرگ

معاملاتی که مبلغ برآورد اولیه آنها بیش از ده برابر سقف ارزش مبلغ معاملات کوچک باشد.

انواع طبقه بندی مناقصات

مناقصات را بر مبنای دو منظر زیر می توان طبقه بندی نمود که هر کدام به دو نوع تقسیم می‌شوند.

1. از منظر مراحل بررسی

• مناقصه تک مرحله‌ای
• مناقصه دو مرحله‌ای

2. از منظر روش دعوت مناقصه گران

• مناقصه عمومی
• مناقصه محدود
   

انواع مناقصات از منظر مراحل بررسی

مناقصه یک مرحله‌ای

مناقصه‌ای است که در آن نیازی به ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها نباشد. در این مناقصه پاکت‌های پیشنهاد مناقصه‌گران در یک جلسه گشوده و در همان جلسه برنده مناقصه تعیین می‌شود.

• ارائه پیشنهادات در پاکت
• گشودن پاکت ها در همان جلسه و تعیین برنده

مناقصه دو مرحله‌ای

مناقصه‌ای است که به تشخیص مناقصه‌گزار، بررسی فنی بازرگانی پیشنهادها لازم باشد. در این مناقصه، کمیته فنی بازرگانی تشکیل می‌شود و نتایج ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها را به کمیسیون مناقصه گزارش می‌کند و برنده مناقصه تعیین می‌شود.

• ارائه پیشنهادات در پاکت
• بررسی توسط کمیته فنی بازرگانی
• ارائه نتایج کمیته فنی به کمیسیون مناقسه و تعیین برنده

اعضای کمیسیون مناقصه

کمیسیون مناقصه از اعضاء زیر تشکیل می‌شود:

(اعضاء کمیسیون مناقصات در شرکت‌های دولتی به انتخاب هیأت مدیره می‌باشد)

• رئیس دستگاه مناقصه‌گزار یا نماینده وی.
• ذی‌حساب یا بالاترین مقام مالی دستگاه مناقصه‌گزار حسب مورد.
• مسؤول فنی دستگاه مناقصه‌گزار یا واحدی که مناقصه به درخواست وی برگزاری می‌شود.
• ناظر

کمیسیون با حضور هر سه نفر اعضاء مزبور رسمیت دارد و تمام اعضاء مکلف به حضور در جلسه و ابراز نظر هستند. تصمیمات کمیسیون با رأی اکثریت اعضاء معتبر خواهد بود.

وظایف کمیسیون مناقصه

• تشکیل جلسات کمیسیون مناقصه در موعد مقرر در فراخوان مناقصه؛
• بررسی پیشنهادهای مناقصه‌گران از نظر کامل بودن مدارک و امضای آنها و نیز خوانا بودن و غیرمشروط بودن پیشنهادهای قیمت (ارزیابی شکلی).
• ارزیابی پیشنهادها و تعیین پیشنهادهای قابل قبول طبق شرایط و اسناد مناقصه.
• ارجاع بررسی فنی پیشنهادها در مناقصات دو مرحله‌ای، به کمیته فنی بازرگانی
• تعیین برندگان اول و دوم مناقصه (طبق ضوابط مواد (19) و (20) این قانون).
• تنظیم صورتجلسات مناقصه.
• تصمیم‌گیری درباره تجدید یا لغو مناقصه.

هیأت رسیدگی به شکایات

به منظور رسيدگي به دعاوي بين مناقصه‌ گر و مناقصه ‌گزار، مربوط به اجراء نشدن هريك از مواد قانون برگزاري مناقصات هيأت رسيدگي به شكايات، در مركز كشور و هر يك از استان ها تشكيل مي‌ شود.

فرایند برگزاری مناقصه

• تأمین منابع مالی
• تعیین نوع مناقصه در معاملات بزرگ
• تهیه اسناد مناقصه
• ارزیابی کیفی مناقصه‌گران (در صورت لزوم)
• فراخوان پیشنهادها
• ارزیابی پیشنهادها
• تعیین برنده مناقصه و انعقاد قرارداد

1. تأمین منابع مالی  

الف: پیش‌بینی منابع مالی در مدت قرارداد

انجام معامله به هر طریق مشروط بر آن است که :

دستگاه‌ها به نحو مقتضی نسبت به پیش‌بینی منابع مالی معامله در مدت قرارداد اطمینان حاصل و مراتب در اسناد مرتبط قید شده باشد.

ب: بیان پیش‌بینی منابع مالی و نحوه ضمان تأخیر تعهدات در اسناد

موضوع پیش‌بینی منابع مالی و نحوه ضمان تأخیر تعهدات برای انجام معامله، باید به صراحت در شرایط و اسناد مناقصه از سوی دستگاه مناقصه‌گزار قید و تعهد شود.

2. تعیین نوع مناقصه در معاملات بزرگ

روش‌های انجام مناقصه

معاملات کوچک

کارپرداز یا مأمور خرید باید با توجه به کم و کیف موضوع معامله (کالا، خدمت یا حقوق) درباره بهای آنها تحقیق نماید و با رعایت صرفه و صلاح و اخذ فاکتور مشخص و به تشخیص و مسؤولیت خود، معامله را با تأمین کیفیت به کمترین بهای ممکن انجام دهد.

• تحقیق در خصوص بهای موضوع معامله (کالا، خدمت، حقوق)
• اخذ فاکتور مشخص با رعایت صرفه و صلاح با مسئولیت و تشخیص خود
• انجام معامله با تأمین کیفیت به کمترین بهای ممکن

معاملات متوسط

در معاملات متوسط، کارپرداز یا مأمور خرید باید با توجه به کم و کیف موضوع معامله (کالا، خدمت یا حقوق) درباره بهای آن تحقیق نماید و با رعایت صرفه و صلاح و اخذ حداقل سه فقره استعلام کتبی، با تأمین کیفیت موردنظر، چنان‌چه بهای به دست آمده مورد تأیید مسؤول واحد تدارکاتی یا مقام مسؤول همتراز وی باشد، معامله را با عقد قرارداد یا اخذ فاکتور انجام دهد و چنانچه اخذ سه فقره استعلام کتبی ممکن نباشد با تأیید مسئول تدارکاتی یا مقام مسئول همتراز وی، به تعداد موجود کفایت می‌شود.

• تحقیق در خصوص بهای موضوع معامله (کالا، خدمت، حقوق)
• اخذ حداقل 3 فقره استعلام کتبی (درصورت عدم امکان اخذ 3 فقره، با تأیید مسئول تدارکات یا مقام همتراز،  به تعداد موجود کفایت می‌شود.)
• انجام معامله با تأمین کیفیت به کمترین بهای ممکن با تأیید مسئول واحد تدارکات یا مقام مسئول همتراز.

معاملات بزرگ

در معاملات بزرگ به یکی از روش‌های زیر عمل می‌شود:

1ـ برگزاری مناقصه عمومی از طریق انتشار فراخوان در روزنامه‌های کثیرالانتشار.

2ـ برگزاری مناقصه محدود.

3. تهیه اسناد مناقصه

تمامی اسناد مناقصه باید به‌طور یکسان به همه داوطلبان تحویل شود.

• نام و نشانی مناقصه‌گزار
• نوع و مبلغ تضمین مناقصه
• محل، زمان و مهلت دریافت اسناد، تحویل پیشنهاد و گشایش آنها
• مبلغ پیش پرداخت و تضمین حسن انجام کار
• مدت اعتبار پیشنهادها
• شرح کار، مشخصات فنی بازرگانی، استانداردها، نوع، کمیت و کیفیت کالا یا خدمات.
• برنامه‌ریزی انجام کار یا تحویل کالا
• معیارها و روش ارزیابی کیفی مناقصه‌گران
• روش تهیه و مهلت مقرر برای تسلیم پیشنهادها و تعداد نسخه‌های آنها
• متن قرارداد شامل موافقتنامه، شرایط عمومی و خصوصی و ضمائم آن.
• صورتجلسات و توضیحات موضوع ماده (17)
• سایر اسنادی که به تشخیص مناقصه‌گزار لازم باشد.

4. ارزیابی کیفی مناقصه‌گران (در صورت لزوم)

در ارزیابی کیفی  مناقصه‌گران، باید این موارد لحاظ شود:

• تضمین کیفیت خدمات و محصولات
• داشتن تجربه و دانش در زمینه مورد نظر
• حسن سابقه
• داشتن پروانه کار یا گواهینامه‌های صلاحیت، در صورت لزوم
• توان مالی متقاضی برای انجام کار در صورت لزوم

مراحل ارزیابی کیفی مناقصه‌گران

1. تعیین معیارهای ارزیابی و اهمیت نسبی معیارها
2. تهیه اسناد ارزیابی
3. دریافت، تکمیل و ارسال اسناد ارزیابی از سوی متقاضیان
4. ارزیابی اسناد دریافت شده و تعیین امتیاز هر یک از مناقصه‌گران و رتبه‌بندی آنها.
5. اعلام اسامی مناقصه‌گران صلاحیتدار به کارفرما و امتیازات و رتبه آنها (تهیه لیست کوتاه)
6. مستند سازی ارزیابی کیفی مناقصه‌گران.

5. فراخوان پیشنهادها

شرایط تسلیم و تحویل پیشنهادها

پیشنهاد:

هیچ یک از شرکت‌کنندگان در مناقصه، جز در موردی که در اسناد مناقصه پیش‌بینی شده باشد، نمی‌توانند بیش از یک پیشنهاد تسلیم کنند.

تفکیک پاکت‌ها:

شرکت‌کنندگان در مناقصه، اسناد مناقصه و پیشنهادهای خود را باید در پاکت‌های جداگانه لاک و مهر شده بگذارند و همه پاکت‌‌ها را در لفاف مناسب و لاک و مهر شده قرار دهند.

پاکت الف: تضمین

پاکت ب: پیشنهاد فنی بازرگانی

پاکت ج: پیشنهاد قیمت

صیانت از پاکت‌ها:

مناقصه‌گزار موظف است در مهلت مقرر همه پیشنهادهای ارائه شده شرکت‌کنندگان را پس از دریافت، ثبت و تا جلسه بازگشایی، از پاکت‌‌ها صیانت نماید.

تغییر پاکت:

هرگونه تسلیم، تحویل، اصلاح، جایگزینی و یا پس گرفتن پیشنهاد باید به صورت قابل گواهی و در مهلت و مکان مقرر در اسناد مناقصه انجام شود.

6. ارزیابی پیشنهادها

توضیح و تشریح اسناد

درخواست توضیح از مناقصه گزار

چنان‌چه شرکت‌کننده‌ای در اسناد مناقصه، ابهام یا ایرادی مشاهده کند، می‌تواند از مناقصه‌گزار توضیح بخواهد.

توضیحات و پاسخ به پرسش‌های مناقصه‌گران و همچنین در صورت تشکیل «جلسه توضیح اسناد»، رونوشت صورتجلسه آن به‌طور یکسان برای همه شرکت‌کنندگان مناقصه‌گر باید ارسال گردد.

گشایش پیشنهادها

پیشنهادهای مناقصه‌گران در زمان و مکان مقرر گشوده می‌شود.

مراحل گشایش پیشنهادها به شرح زیر است:

1. تهیه فهرست اسامی دریافت‌کنندگان اسناد، (پیشنهاد دهندگان)، حاضران و شرکت‌کنندگان در جلسه.
2. بازکردن پاکت تضمین (پاکت الف) و کنترل آن.
3. بازکردن پاکت فنی بازرگانی.
4. بازکردن پیشنهاد قیمت و کنترل از نظر کامل بودن مدارک و امضای آنها و کنار گذاشتن پیشنهادهای غیرقابل قبول در مناقصات یک مرحله‌ای.
5. تحویل پاکت‌های فنی بازرگانی به کمیته فنی بازرگانی در مناقصات دو مرحله‌ای.
6. تهیه و تنظیم و امضای صورتجلسه گشایش پیشنهادها توسط کمیسیون مناقصه.
7. تحویل پاکت‌های قیمت و پاکت تضمین پیشنهادهای رد شده به مناقصه‌گزار برای استرداد به ذی‌نفع.

در مناقصات دو مرحله‌ای

در جلسه گشایش پاکت‌‌های الف (تضمین) و ب (پیشنهاد فنی بازرگانی)، زمان و مکان تشکیل جلسه گشایش پیشنهادهای قیمت (پاکت ج)، اعلام خواهد شد.

• این مدت فقط برای یک بار تا سقف مدت اعتبار پیشنهادها قابل تمدید است.
• در این صورت پاکت‌های قیمت در یک لفاف لاک و مهر شده توسط دستگاه مناقصه‌گزار صیانت می‌شود.

در مناقصات یک مرحله‌ای

پیشنهادهای قیمت بی‌درنگ گشوده و برنده مناقصه تعیین می‌شود.

دستگاه مناقصه‌گزار مکلف است از مناقصه‌گران یا نمایندگان آنها جهت حضور در جلسه گشایش پیشنهادهای مالی دعوت نماید.

ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها

مبنای ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها

مناقصه‌گزار موظف است براساس معیارها و روش‌های اعلام شده در اسناد مناقصه، ارزیابی کیفی مناقصه‌گران و ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها را انجام و اعلام نماید.

اقدامات در صورت نیاز به برگزاری کمیته فنی بازرگانی

در صورتی که بررسی فنی بازرگانی پیشنهادها لازم باشد، نتیجه بررسی طی مهلتی که کمیسیون مناقصه معین می‌کند به جلسه بعدی کمیسیون حواله می‌شود.

• براساس گزارش کمیته فنی بازرگانی، پاکت‌های قیمت پیشنهاددهندگانی که امتیاز فنی بازرگانی لازم را احراز کرده‌اند، گشوده می‌شود.

زمان ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها

هرگونه ارزیابی فنی بازرگانی، تنها پیش از گشودن پیشنهادهای قیمت مجاز است.

پاکت پیشنهاد قیمت‌ مناقصه‌گرانی که در ارزیابی‌های فنی بازرگانی پذیرفته نشده‌اند، باید ناگشوده بازگردانده شود.

ارزیابی مالی و تعیین برنده مناقصه

برنده اول و دوم در ارزیابی مالی

 مناقصه‌گری که مناسب‌ترین قیمت حائز شده باشد، به‌عنوان برنده اول اعلام خواهد شد.برنده دوم در صورتی اعلام می‌شود که تفاوت قیمت پیشنهادی وی با برنده اول، کم‌تر از مبلغ تضمین باشد.

شفافیت در روش ارزیابی مالی و تأثیرگذاری ارزیابی فنی بازرگانی بر قیمت

روش ارزیابی مالی باید در اسناد مناقصه به صورت مشروح با ذکر نحوه تأثیرگذاری ارزیابی فنی بازرگانی بر قیمت اعلام شود.

ضرورت بررسی کمیته فنی بازرگانی پس از گشودن پاکت‌های قیمت

پس از گشودن پاکت‌های قیمت، چنانچه بررسی قیمت‌‌ها و تجزیه‌ و کنترل مبانی آن لازم باشد، کمیسیون مناقصه می‌تواند بررسی آن را به کمیته فنی بازرگانی ارجاع نماید.

آزادسازی تضامین

پس از گشودن پیشنهادهای قیمت، تضمین برنده اول و دوم، نزد مناقصه‌گزار نگهداری و تضمین سایر مناقصه‌گران بازگردانده می‌شود.

ارجحیت مناقصه‌گران داخلی به خارجی

در مناقصات بین‌المللی، مناقصه‌گران داخلی نسبت به مناقصه‌گران خارجی ترجیح دارند.

• نحوه ترجیح مناقصه‌گران داخلی، در اسناد مناقصه قید خواهد شد.
• مناقصاتی که در آنها رعایت این قاعده به مصلحت نباشد، باید از سوی شورای اقتصاد تأیید شود.

7. تعیین برنده مناقصه و انعقاد قرارداد

انعقاد قرارداد

مهلت انعقاد قرارداد

 قرارداد با برنده مناقصه، باید پیش از پایان مدت اعتبار پیشنهادها منعقد شود.

این مدت حداکثر برای یک بار و برابر مدت پیش‌بینی شده در اسناد مناقصه قابل تمدید است.

مهلت عقد قرارداد پیش از پایان اعتبار پیشنهادها

تمدید حداکثر برای یک بار و برابر مدت پیش‌بینی در َاسناد مناقصه

بعد از آن عدم امکان عقد قرارداد

آزادسازی تضمین نفر دوم

پس از انعقاد قرارداد با نفر اول،  تضمین پیشنهاد دهنده دوم مسترد می‌گردد.

امتناع از عقد قرارداد توسط مناقصه‌گر

امتناع برنده اول از عقد قرارداد:

چنانچه برنده اول از انعقاد قرارداد امتناع نماید و یا ضمانت انجام تعهدات را ارائه ننماید، تضمین مناقصه وی ضبط و قرارداد با برنده دوم منعقد می‌گردد.

امتناع برنده دوم از عقد قرارداد:

در صورت امتناع نفر دوم، تضمین وی نیز ضبط و مناقصه تجدید خواهد شد.

شرایط ارسال اسناد و مکاتبات

ارسال مکاتبات یا اسناد مرتبط با مناقصه در صورتی معتبر است که فرستادن آن جز در موارد تغییر نشانی یا محل قبل تصدیق باشد.

 مانند:

• پست سفارشی
• تلگرام
• تلکس
• نظایر آن‌ها

مستندسازی و اطلاع‌رسانی

براساس قانون مناقصات، دولت موظف است ظرف مدت یک سال بانک اطلاعات و پایگاه ملی اطلاع‌رسانی مناقصات را ایجاد کند. در همین راستا پایگاه الکترونیکی زیر راه اندازی و بهره برداری گردید.

اطلاعات و اسنادی که می بایست در پایگاه اطلاع رسانی دولت ثبت و نگهداری و نگهداری شود:

• فراخوان مناقصه.
• نام و مشخصات اعضاء کمیسیون، مناقصه‌گران و حاضران در جلسات مناقصات.
• خلاصه اسناد مناقصه.
• روش و مراحل ارزیابی کیفی مناقصه‌گران و نتایج ارزیابی آنها.
• صورتجلسات و نتایج ارزیابی‌‌ها.
• نام، مشخصات و نحوه انتخاب برنده یا برندگان مناقصه.

بایگانی و نگهداری اسناد مناقصه

مناقصه‌گزار موظف است اطلاعات ذکر شده در صفحه قبل و نیز همه اسناد مناقصه را به نحوی مطمئن بایگانی و نگهداری و نسخه‌ای از آن را برای بانک اطلاعات مناقصات ارسال کند.

افشای اطلاعات مناقصات

اطلاعات کلیه معاملات اعم از مناقصه و ترک منقصه باید از طریق شبکه ملی اطلاع‌رسانی مناقصات در اختیار عموم قرار گیرد.

بجز آن دسته از معاملاتی که به تشخیص هیأت وزیران باید مستور بماند.

هیئت وزیران در جلسه مورخ 1385/9/1 بنا به پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و وزارت امور اقتصادی ودارایی، آیین نامه اجرایی نظام مستند سازی و اطلاع رسانی مناقصات را تصویب نمود.

تجدید و لغو مناقصه

شرایطی که مناقصه تجدید می گردد

1. کم بودن تعداد مناقصه‌گران از حد نصاب تعیین شده در اسناد مناقصه.
2. امتناع برندگان اول و دوم مناقصه از انعقاد قرارداد.
3. پایان مدت اعتبار پیشنهادها.
4. رأی هیأت رسیدگی به شکایات.
5. بالا بودن قیمت‌‌ها به نحوی که توجیه اقتصادی طرح منتفی گردد.

شرایطی که مناقصه لغو می گردد

1. نیاز به کالا یا خدمات موضوع مناقصه مرتفع شده باشد.
2. تغییرات زیادی در اسناد مناقصه لازم باشد و موجب تغییر در ماهیت مناقصه گردد.
3. پیشامدهای غیر متعارف نظیر جنگ، زلزله، سیل و مانند آنها.
4. رأی هیأت رسیدگی به شکایات.
5. تشخیص کمیسیون مناقصه مبنی بر تبانی بین مناقصه‌گران.

مناقصه‌گزار باید تجدید و یا لغو مناقصه را به آگاهی همه مناقصه‌گران برساند.

نحوه رسیدگی به شکایات

شکایت مناقصه‌گر

چنانچه هر یک از مناقصه‌گران نسبت به اجرا نشدن موادی از قانون برگزاری مناقصات اعتراض داشته باشد می‌تواند به بالاترین مقام دستگاه مناقصه‌گزار شکایت کند.

پاسخ به شکایت توسط مناقصه‌گزار

دستگاه مناقصه‌گزار مکلف است در مهلت پانزده روز کاری از تاریخ دریافت شکایت، رسیدگی‌های لازم را به عمل آورده و در صورت وارد دانستن اعتراض، مطابق مقررات مربوط اقدام نماید و در صورتی که شکایت را وارد تشخیص ندهد، ظرف مهلت تعیین شده جوابیه لازم را به شاکی اعلام کند.

درصورت عدم پذیرش شاکی

در صورت عدم پذیرش نتیجه توسط شاکی، هیأت رسیدگی به شکایات موضوع را بررسی و رأی قطعی را طی پانزده روز اعلام خواهد کرد. در صورت اعتراض هر یک از طرفین، موضوع جهت رسیدگی قانونی به مراجع ذی‌صلاح ارجاع می‌شود و فرایند برگزاری مناقصه نیز روال معمول خود را طی خواهد کرد.

ترک تشریفات مناقصه

در مواردی که انجام مناقصه براساس گزارش توجیهی دستگاه مناقصه‌گزار به تشخیص "هیأت ترک تشریفات مناقصه" میسر نباشد، می‌توان معامله را به طریق دیگری انجام داد.

در این صورت "هیأت ترک تشریفات مناقصه" با رعایت صرفه و صلاح دستگاه ترتیب انجام این گونه معاملات و با رعایت سایر مقررات مربوط در هر مورد برای یک نوع کالا یا خدمت تعیین و اعلام خواهد نمود.

مناقصه گزار

گزارش توجیهی دستگاه مناقصه گزار مبنی بر میسر نبودن انجام تشریفات مناقصه

هیأت ترک تشریفات مناقصه

تشخیص "هیأت ترک تشریفات مناقصه" به انجام معامله از طریق دیگر.

تعیین انجام نوع معامله با رعایت صرفه و صلاح دستگاه و رعایت سایر مقررات توسط هیأت ترک تشریفات مناقصه.

ترک تشریفات مناقصات بیش از 50 برابر نصاب معاملات کوچک

در صورتی که مبلغ معامله بیش از پنجاه برابر نصاب معاملات کوچک باشد، انجام معامله پس از تصویب هیأت‌های سه نفری بیان شده در اسلایدهای گذشته، حسب مورد با تأیید مقامات زیر مجاز خواهد بود:

وزیر یا رئیس مؤسسه مزبور: در مورد واحدهای مرکزی وزارتخانه‌‌ها و مؤسسات دولتی

هیأت مدیره شرکت: در مورد شرکت‌های دولتی

موارد عدم الزام به برگزاری مناقصه

محصول انحصاری باشد

خرید اموال منقول، خدمات و حقوقی که به تشخیص و مسؤولیت وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرائی در مرکز و یا استان و یا مقامات مجاز از طرف آنها منحصر به فرد (انحصاری) بوده و دارای انواع مشابه نباشد.

 اموال غیرمنقول

خرید، اجاره به شرط تملیک یا اجاره گرفتن اموال غیرمنقول ، به تشخیص و مسؤولیت وزیر و یا بالاترین مقام دستگاه اجرائی در مرکز و یا استان و یا مقامات مجاز از طرف آنها با کسب نظر از هیأت کارشناسان رسمی دادگستری (حداقل سه نفر)، یا هیأت کارشناسان خبره مربوطه که در صورت نبود کارشناسان رسمی انجام خواهد شد.

محصول با قیمت تعیین شده

خرید اموال منقول و غیرمنقول، کالا و خدمات با قیمت تعیین شده یا کم‌تر یا حقوقی که نرخ‌های آنها از طرف مراجع قانونی ذی‌صلاح تعیین شده باشد.

تعمیر تجهیزات و ماشین‌آلات یا تأمین آن‌ها بصورت صرفاً جایگزین

تعمیر تجهیزات و ماشین‌آلات ثابت و متحرک و تأمین تجهیزات و ماشین‌آلات صرفاً جایگزین و مرتبط با تداوم تولید در واحدهای تولیدی به نحوی که شامل توسعه واحد نگردد به تشخیص و مسؤولیت وزیر یا بالاترین مقام دستگاه جزئی در مرکز و یا استان و یا مقامات مجاز از طرف آنها با رعایت صرفه و صلاح کشور.

خرید خدمات مشاوره

خرید خدمات مشاوره اعم از مهندسی مشاور و مشاوره فنی بازرگانی مشتمل بر مطالعه، طراحی و یا مدیریت بر طرح و اجرا و نظارت و یا هر نوع خدمات مشاوره‌ای و کارشناسی.

آئين نامه اجرایی خرید خدمات مشاوره در تاریخ 1385/7/16 با شماره ۸۴۱۷۸/ت۳۴۱۶۲ به تصویب هیأت وزیران رسید.

خدمات فرهنگی و هنری، آموزشی و ورزشی و نظایر آن به تشخیص

خدمات فرهنگی و هنری، آموزشی و ورزشی و نظایر آن به تشخیص و مسؤولیت وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرائی که امکان برگزاری مناقصه مقدور نباشد با رعایت صرفه و صلاح کشور.

خرید قطعات یدکی برای تعویض و یا تکمیل به تشخیص

خرید قطعات یدکی برای تعویض و یا تکمیل لوازم و تجهیزات ماشین‌آلات ثابت و متحرک موجود و همچنین ادوات و ابزار و وسایل اندازه‌گیری دقیق و لوازم آزمایشگاه‌های علمی و فنی و نظایر آن که تأمین آن با تشخیص بالاترین مقام اجرائی از طریق مناقصه امکان‌پذیر نباشد، با تعیین بهای مورد معامله از سوی حداقل یک نفر کارشناس رشته مربوط که حسب مورد توسط وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرائی در مرکز و یا استان و یا مقامات مجاز از طرف آنها انتخاب می‌شود.

معاملات محرمانه

در مورد معاملات محرمانه به تشخیص هیأت وزیران به رعایت صرفه و صلاح کشور.

خرید سهام و اجرای احکام

خرید سهام و تعهدات ناشی از اجرای احکام قضائی.

شناسنامه و سیر تحول قانون مناقصات

قانون مناقصات مشتمل بر سی ماده و ده تبصره در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ بیست و پنجم فروردین ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و سه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 3/11/ 1383 با اصلاحاتی در بند «ب» ماده (1) و بند «ب» ماده (28) و ماده (30) و حذف بندهای «د»، «هـ» و جز (3) بند «ز» ماده (28) به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید.

از تاریخ تصویب این قانون تمامی قوانین و مقررات مغایر دستگاه‌های مشمول این قانون منسوخ می‌گردد.

 

برچسب ها: برگزاری مناقصات تنظیم صورتجلسات مناقصه تشکیل جلسات کمیسیون مناقصه اعضای کمیسیون مناقصه سازماندهی مناقصات مناقصه محدود مناقصه عمومی انواع مناقصات از منظر مراحل بررسی انواع طبقه بندی مناقصات برنامه زمانی مناقصه ارزیابی شکلی ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها ارزیابی کیفی مناقصه‌گران کمیته فنی بازرگانی مناقصه‌گزار تعریف مناقصه گر تعریف مناقصه تعیین برنده مناقصه و انعقاد قرارداد توضیح و تشریح اسناد فراخوان مناقصه مراحل ارزیابی کیفی مناقصه‌گران ارزیابی کیفی مناقصه‌گران مدیریت بازرگانی مدیریت مناقصه چیست مناقصه چیست مدیریت مناقصات قوانین مناقصات مقررات مناقصات